إجمالي مرات مشاهدة الصفحة

بحث هذه المدونة الإلكترونية

الجمعة، 27 مايو 2011

شرح اللوغريتمات مع بعض الاسئلة وحلها


--------------------------------------------------------------------------------
الدالة اللوغاريتميه إذا كان أ ينتمي إلي ح+ – {1} فإن س = لـــــوأ ص يؤدي الي ص = (أ) س
لـــــوأ ص تقرأ لوغاريتم ص لأساس أ
الدالة اللوغاريتميه هى الدالة العكسية للدالة الآسية
س ينتمي إلي ح
ص ينتمي إلي ح+ مثال (1)إذا كانت س = لــــــــــــو5 125 اوجد قيمة س ؟ الحل
5
س = 125
5
س = 53س = 3 مثال (2)اوجد قيمة س إذا كان
1)
لــــــــو2 س = ــ 4
2 )
لـــــــــو س 8 = 6
3)
لـــــــــو س 7س = 2
4 )
لــــــــو9 81 3 = س
الحل
1)
س = (2)^-4 = 1/16
2)
لــــــــو س 8 = 6 س6 = 8 = (2) 3 = ( جذر 2 )6 س = جذر 2
3 )
لـــــــــوس 7س = 2 س 2 = 7 س س2 – 7س = 0 س ( س – 7 ) = 0 س = 0 & س = 7
 4)
لــــــــــو9 81 جذر 3 = س يؤدي 9س = 81 جذر 3
(3)4 ×
جذر 3 = 9 ^س
(
جذر 3 ) 9 = ( جذر3 )4س
4
س = 9 س =9/4



مثال (3)اوجد قيمة كل من
1)
لــــــــــــو 2 64
2)
لـــــــــــو3
243
3)
لـــــــــو 5
125
4)
لـــــــــــــــو7
7 الحل
1)
نفرض أن س = لـــــــــــو2 64
2
س = 64 = 2 6 000000000000س = 6 لـــــــــــو2 64 = 6
2)
نفرض أن س = لـــــــــــو3 243
3
س = 243 = 3 5 00000000000س = 5
لـــــــــــو3 243 = 5
3)
نفرض أن س = لـــــــــــو5 125
5
س = 125 = 5 3 00000000000س = 3
لـــــــــــو5 125 = 3
4)
نفرض أن س = لـــــــــــو7 7
7
س = 7 = 7 1 0000000000000س = 1لـــــــــــو7 7 = 1

قوانين اللوغاريتمات

لــــــــــــو م س + لــــــــــو م ص = لـــــــــــــو م س × ص
لــــــــــــو م س – لـــــــــــو م ص = لـــــــــــــو م س/ص
لــــــــــــو م س ن = ن لــــــــــــو م س
لــــــــــــو س س = 1
لــــــــــــو م 1 = صفر مثال (1) بدون استخدام الآلة اثبت أن 2 لــــــــو 2 14 – 4 لــــــو 2 5 + 2 لــــــو 2 25/7= 2 الحل
الأيمن = 2 لــــــــو 2 14 – 4 لــــــو 2 5 + 2 لــــــو 2 25/7
=
لــــــــو 2( 14)^ 2 – لـــــــو 2( 5)^ 4 + لــــــــو2 (25/7)^2
=
لــــــــو 2 196 – لـــــــو 2 625 + لــــــــو 2 25/7
=
لـــــــــو 2 (196×625) /( 625 × 49 ) = لــــــــو2 4 = لــــــو2 (2)2 = 2 لـــــو2 2 = 2 مثال (2)بدون استخدام الآلة اثبت أن :
2
لـــــو3 15 + لـــــو3 7/3 – لــــو3 5 – لــــو3 35 = 2 لــــــــو5 جذر 5
الحل
الأيمن = 2 لــــــــو3 15 + لــــــو3 7/3 – لــــــو3 5 – لــــــــو3 35
=
لــــــــو3( 15)^2+ لــــــــو3 7/3 – لـــــــو3 5 – لـــــــو3 35
=
لــــــــو3 225 + لــــــــو3 7/3 – لـــــــو3 5 – لـــــــــو3 35
=
لـــــــــو3(225×7)/( 5× 3×35) = لــــــــو3 3 = 1 الأيسر = 2 لـــــــــو5 جذر 5 = لـــــــــــو5 ( جذر 5 )^ 2 = لـــــــو5 5 = 1 = الأيمن مثال (3) إذا كان : 3 لـــــــو س + 4 لــو ص – لــــــو س ص^ 2 = 2 ( لـــــو 2 + لـــــو 3 ) اثبت أن : س ص = 6 الحل
3
لـــــــو س + 4 لــو صلــــــو س ص^ 2 = 2 لـــــو 2 + 2 لـــــو 3 لـــــــو س^3 + لــو ص^4لــــــو س ص^ 2 = لـــــو( 2)^2 + لـــــو( 3 )^2 لــــــــو (س^3 × ص^4 ) / س ص^ 2 = لــــــــو 4 + لــــــــــو 9 = لــــــــو 4 × 9 لــــــــــــــــــــــو س2 ص2 = لــــــــــو 36 س2 ص2 = 36 بأخذ الجذر التربيعي للطرفين س ص = 6
تذكر أن لـــــوأ ص 000000000000 ص = (أ)^ س
مثال (4)اوجد مجموعة حل المعادلة : لــــــــــو س ( س + 6 ) = 2 الحل
لــــــــــو س ( س + 6 ) = 2 0000000000 س + 6 = س^2 س2 – س – 6 = 0
(
س – 3 ) ( س + 2 ) = 0س = 3 & س = – 2 مرفوض
مجموعة حل المعادلة = { 3 }مثال (5)اوجد مجموعة حل المعادلة : لــــــــــو ( س2 + 9 س ) = 1
الحل
لــــــــــو ( س2 + 9 ) = 1 س2 + 9 س = (10)^1
س2 + 9س – 10 = 0
(
س – 1 ) ( س + 10 ) = 0
س = 1 تحقق المعادلة س = – 10 تحقق المعادلة
مجموعة حل المعادلة = { 1 ، – 10}مثال (6)اوجد مجموعة حل المعادلة : لـــــــو4 س + لـــــــو4 ( س + 12 ) = 3 الحل لــــــــــــــــو 4 س ( س + 12 ) = 3 لــــــــــــــو 4 ( س2 + 12 س) = 3 س2 + 12 س = 4 3 = 64 س2 + 12س – 64 = 0
(
س – 4 ) ( س + 16 ) = 0 س = 4 & س = ــ 16 مرفوض مثال (7)اوجد مجموعة حل المعادلة : لــــــــــو 4 لــــــــو 2 لـــــــــو 3 س^8 = 1 الحل
لــــــــــو 4 لــــــــو 2 لـــــــــو 3 س^8 = 1
لــــــــو 2 لـــــــــو 3 س8 = 4 ^1 = 4 لـــــــــو 3 س8 = (4)^2 = 16 س8 = (3)^ 16 س8 = (3)^(2 ×8 )= ( (3)^2 )^8 س8 = ( (3)^2 )^8 س = (3)^ 2 = 9 مجموعة الحل = { 9 } تذكر أن لـــــــو م س = لــــــوم ص 0000000000000000000 س = ص
مثال (6) اوجد مجموعة حل المعادلة :لــــــــــو 3 ( س – 1 ) + لــــــــو 3 ( س + 1 ) = 3 لــــــــو 3 2 الحل
لــــــــــو 3 ( س – 1 ) + لــــــــو 3 ( س + 1 ) = لــــــــو 3 (2)3لــــــــــو 3 ( س – 1 )( س + 1 ) = لــــــــو 3 8
لــــــــــو 3 ( س2 – 1 ) = لــــــــو 3 8
س2 – 1 = 8
س2 – 9 = 0
(
س – 3 ) ( س + 3 ) = 0س = 3 س = – 3 مرفوض
م . ح = { 3 }
مثال (7)اوجد مجموعة حل المعادلة : لـــو( س – 1 )^ 3 – 3 لـــو( س – 3 ) = لـــو 8 الحل لــــــــــو ( س – 1 )^3 – لــــــــو ( س – 1 )^3 = لــــــــو 8
لــــو( س – 1 )^3 / ( س – 3 )^3 = لـــــــــو 8

(
س – 1 )^3 / ( س – 3 )^3 = 8 بأخذ الجذر التكيعبيي للطرفين

(
س – 1 ) / ( س – 3 ) = 2
س – 1 = 2س – 6 س = 5 م.ح = { 5 }
مثال (7) اوجد مجموعة حل المعادلة :لــــــــــو ( س – 2 ) + لــــــــو ( س – 3 ) = 1لــــــــو 5 الحل
لــــــــــو ( س – 2 ) + لــــــــو ( س – 3) = لــــــــو 10 – لــــــــو 5
لــــــــــو ( س – 2 )( س – 3) = لــــــــو10/5 = لــــــــــــو 2 لــــــــــو ( س^2 – 5 س + 6 ) = لــــــــو 2 س^2 – 5 س + 6 = 2 س^2 – 5 س + 4 = 0
(
س – 4 ) ( س – 1 ) = 0 س = 4 أ، س = 1 مرفوض م . ح = { 4 } تذكر أن

( 1 )
لـــــــــــــوم س^ ن / لـــــــــــــوم س^ ك = ن لـــــــــــوم س / ك لـــــــــــوم س = ن / ك


( 2 )
لـــــــــــــوم125 / لـــــــــــــوم5 لا يساوي 125 / 5
مثال (8) إذا كان لـــــــو س / لو 5 = لو 36 / لو 6 = لو 64 / لو ص فاوجد قيمة س ، ص ؟ الحل لـــــــو س / لو 5 = لو 36 / لو 6 = لو 6^2 / لو 6 = 2لو6/ لو6 = 2
لـــــــو س / لو 5 = 2 لــــــــــــــو س = 2 لــــــــــــو 5 لــــــــــــــــــو س = لـــــــــــــو (5)^2 = لـــــو 25 س = 25 لو 64 / لو ص = 2 00000000000 2 لـــــــــو ص = لــــــــــو 64 لـــــــــــــو ص^2 = لــــــــــــــــو 64 ص^2 = 64 000000000 ص = 8 مثال (9)اوجد مجموعة حل المعادلة : لـــــــــــو2 س =( 2 لو 9 × لو 8 ) / (لو 3 × 3 لو 2 )الحل لـــــــــــو2 س = ( 2لـــــو 3^2× لــــــو 2^3 ) / (لو 3 × 3 لو 2 )=
( 4
لـــــو 3 × لــــــو 2^3 ) / (لو 3 × 3 لو 2 )=
لــــــــــــو2 س = 4
لـــــــــو 2 س = 4 00000 س = (2)^4 س = 16 مثال (10)اوجد قيمة : لـــــــو7 لـــــــو3 81 / لـــــــو7 32 الحل لـــــــو7 لـــــــو3 81 / لـــــــو7 32 = لـــــــو7 لـــــــو3 (3)^4 / لـــــــــو 7 32

=
لـــــــو7 4× لـــــــو3 3 / لـــــــو 7 32 = لـــــــو7 4 × 1 / لـــــــو7 32 =
2
لـــــــــو7 2 / 5 لـــــــــو7 2 = 2

تذكر أن

• (
لـــــــــــــوم س)^2 = لـــــــــــوم س × لـــــــوم س

لـــــــــــــوم س^2 = 2 لـــــــــــوم س

• (
لـــــــــــــوم س)^2 ≠ لـــــــــــوم س^2
مثال (11)اوجد مجموعة حل المعادلة : ( لـــــــــــو س )^ 2 ــ لــــــــــــو س^3 = 4 الحل
(
لـــــــــــو س )^ 2 ــ لــــــــــــو س^3 = 4
(
لـــــــــــو س )^ 2 ــ 3لــــــــــــو س – 4 = 0
(
لــــــــــو س – 4 ) ( لـــــــــو س + 1 ) = 0 لــــــــــــو س = 4 لـــــــــــــو س = ــ 1 س = 10^4= 10000 0000 س = 10 ^- 1 = 0.1 مجموعة حل المعادلة = { 10000 ، 0.1 } مثال (12)اوجد مجموعة حل المعادلة : ( لـــــــــــو س + 1 ) لــــــــــــو س/ 10 = 3 الحل
(
لـــــــــــو س + 1 ) لــــــــــــو س / 10 = 3
(
لـــــــــو س + 1 ) ( لــــــــــو س – لــــــــو 10 ) = 3
(
لـــــــــو س + 1 ) ( لــــــــــو س – 1 ) = 3
(
لـــــــــو س ) ^2 – 1 = 3
(
لـــــــــو س )^ 2 – 4 = 0
(
لــــــــــو س – 2 ) ( لــــــــو س + 2 ) = 0 لــــــــــــو س = 2 لــــــــــو س = – 2 س = (10)^2 = 100 00000000000000000س = (10)^ ــ 2 = 0.01م. ح = { 100 ، 0.01 }مثال (13)اوجد مجموعة حل المعادلة : لـــــــــــو س = [( لـــــــو 5 )^2 ــ لـــــــو 125] / لـــــــو 0.005
الحل لـــــــــــو س = [( لـــــــو 5 )^2 ــ لـــــــو 5^3] / [لـــــــو 5 ــ لـــــــو 1000 ]
لــــــــــــو س = [( لـــــــو 5 )^2 ــ 3 لـــــــو 5] / لـــــــو 5 ــ 3
لـــــــــو س =لـــــــو 5 ( لـــــــو 5 ــ 3 ) / (لـــــــو 5 ــ 3) = لـــــــــــــو 5
لـــــــــو س = لـــــــو 5 00000000000000000000 س = 5
مثال (14)إذا كان لــــــــو س 5 = 0.5 فاثبت أن :
[
لــــــــو5 س^2 – لـــــــــو 4س ] / [لــــــــو3 ( 3س + 6 ) ] = 1/2
الحل
لــــــــو س 5 = 0.5 00000 س^ 0.5 = 5 00000000س = 25 لــــــــو5 س^2 – لـــــــــو 4س / لــــــــو3 ( 3س + 6 ) = لــــــــو5 (25)2 – لـــــــــو 4× 25 / لــــــــو3 ( 3× 25 + 6 )
لــــــــو5 س^2لـــــــــو 4س / لــــــــو3 ( 3س + 6 ) = لــــــــو5 (5)4 – لـــــــــو 100 / لــــــــو3 81
لــــــــو5 س^2 – لـــــــــو 4س / لــــــــو3 ( 3س + 6 ) =
4
لــــــــو5 5 – 2لـــــــــو 10 / 4 لــــــــو3 3 لــــــــو5 س^2لـــــــــو 4س / لــــــــو3 ( 3س + 6 ) =
(4 - 2 ) / 4 = 2 / 4 = 1 / 2
مثال (15) اوجد مجموعة حل المعادلة : (8)^ س+ 1 = (9)^ س – 2الحل
بأخذ اللوغاريتم للطرفين نجد أن
لـــــــــــو (8)^ س+ 1 = لــــــــــــو (9)^ س – 2
(
س + 1 ) لــــــــــــو 8 = ( س – 2 ) لـــــــــو 9س لــــــــــو 8 + لــــــــــو 8 = س لــــــــــو 9 – 2لـــــــــو 9 س لــــــــــو 8 – س لــــــــــو 9 = ــ لــــــــــو 8 – 2لـــــــــو 9 س ( لــــــــــو 8 – لــــــــــو 9 ) = ــ لــــــــــو 8 – 2لـــــــــو 9
س = ( لــــــــــو 8 – لــــــــــو 9 ) / (ــ لــــــــــو 8 – 2لـــــــــو 9)باستخدام الآلة الحاسبة من اليسار إلى اليمين كالآتي :
( - 2 log 9 – log 8 ) ÷ (log 8 – log 9 ) =
س = 54.9645 مثال (16) إذا كان : 2 ×5 ^ص = 5 × 2 ^ص + 2 فاوجد قيمة ص لأقرب رقم عشرى
الحل
لــــــــــو ( 2 ×5 ^ص ) = لـــــــــو ( 5 × 2 ^ص + 2 ) لـــــــــو 2 + لــــــــــو 5 ^ص = لـــــــــــو 5 + لـــــــــو 2 ^ص + 2 لــــــــو 2 + ص لـــــــــو 5 = لـــــــــو 5 + ( ص + 2 ) لــــــــو 2 لــــــــو 2 + ص لــــــــو 5 = لــــــــو 5 + ص لــــــــو 2 + 2لــــــــو 2 ص لــــــــو 5 ــ ص لــــــــو 2 = لــــــــو 5 + 2لــــــــو 2 ــ لــــــــو 2
ص ( لــــــــو 5 ــ لــــــــو 2 ) = لــــــــو 5 + لــــــــو 2
ص = ( لــــــــو 5 + لــــــــو 2 ) / ( لــــــــو 5 ــ لــــــــو 2 )

( log 5 + log 2 ) ÷ (log 5 – log 2 ) =
ص = 2.5 مثال (17) إذا كان : 3 ^(7 + 2 س) = 18.1 فاوجد قيمة س لأقرب رقمين عشرين الحل
لــــــــــو [3 ^(2س + 7 ) ] = لـــــــــو 18.1
( 2
س + 7 ) لو 3 = لــــــــــــــو 18.1
2
س لــــــــــــو 3 + 7 لـــــــــو 3 = لــــــــــــو 18.1
2
س لــــــــو 3 = لــــــــــو 18.1 – 7 لــــــــــــو 3
س = ( لــــــــــو 18.1 – 7 لــــــــــــو 3 ) / 2 لو 3

( log 18.1 - 7 log 3 ) ÷ 2 log 3 =
ص = ــ 2.18
مثال(18)إذا كان : لـــــوب س + لـــــوب ص – 2لــــــــوب ( س + ص ) / 2 = صفر
أثبت أن س – ص = 0 الحل
لـــــوب س + لـــــوب ص – 2لــــــــوب ( س + ص ) / 2 = صفر
لـــــوب س + لـــــوب ص – لــــــــوب [ ( س + ص ) / 2 ]^2= صفر
لـــــوب س + لـــــوب ص – لــــــــوب [ ( س2 + 2س ص + ص2 ) / 4 ] = صفر
لـــــوب ( س × ص × 4 ) / ( س2 + 2س ص + ص2 ) = 0

(
س × ص × 4 ) / ( س2 + 2س ص + ص2 ) = 1
س2 + 2س ص + ص2 = 4 س ص س2 + 2س ص + ص2 – 4 س ص = 0 س2 – 2س ص + ص2 = 0
(
س – ص )( س – ص ) =0 س – ص = 0 #مثال(19) إذا كان ص = أ^ لــــــــوأ س 0000000فاثبت أن ص = س ومن ذلك أوجد قيمة 2^ لـــــــو2 5 الحل ص = أ^لـــــــوأ س 000000000000000000 بوضع لــــــــوأ س = ع
ص =أ^ع لــــــــــو أ ص = ع لــــــــــو أ ص = لــــــــوأ س ص = س

2^
لـــــــو2 5 = 5
مثال(21)أثبت أن : لـــــــــوس ص = لــــــــــوب ص × لــــــوس ب
ومن ذلك حل المعادلة : لـــــــــــــــو9 هـ = لــــــــــو3 4الحل
بوضع : لـــــــــوس ص = ع ص = س^ع (1)بوضع : لــــــــــوب ص = ن ص = ب^ن (2)بوضع : لــــــــــوس ب = ك ب =س^ك (3) بالتعويض من (1) & (3) فى (2) نجد أن س^ع = (س^ك)^ن 0000000الأساس = الأساس 0000000الأس = الأس ع = ك × ن لـــــــــوس ص = لــــــــــوب ص × لــــــوس ب لـــــــــــــــو9 هـ = لــــــــــو3 4
لـــــــــو9 هـ = لــــــــــو9 4 × لــــــو3 9 لـــــــــو9 هـ = لــــــــــو9 4 × لــــــو3 23 لـــــــــو9 هـ = لــــــــــو9 4 × 2 لــــــو3 3 لـــــــــو9 هـ = ( لــــــــــو9 4 )× 2 = 2 لــــــــــو9 4 = لــــــو9 24 = لــــــو9 16 لـــــــــو9 هـ = لــــــــــو9 16 00000000000000000000 هـ = 16 مثال (22) حل المعادلة : لـــــــــــــــو9 هـ = لــــــــــو3 4
الحل لـــــــــــــــو9 هـ = لــــــــــو3 4 = ك لــــــــــو3 4 = ك 0000000 3^ك = 4 (1) لـــــــــــو9 هـ = ك 00000 9^ك= هـ
( 3^2)^
ك = هـ (3ك)^2 = هـ (2)من (1) فى (2) هـ = (4)^2 0000000000000000 هـ = 16 مثال(23) إذا كانت س = لــــو 5 ÷ لـــــــو 3 فاوجد قيمة المقدار 9^س – 3 ^ ( س + 1 )+ 2 الحل س = لو 5/ لو 3 0000000000 س لــــــــو 3 = لــــــــو 5
لـــــــــو 3^س = لــــــــو 5 0000000000000 3^س= 5 قيمة المقدار : 9^س – 3 ^(س + 1 )+ 2 = (3^2)^س – 3 ^س × 3 + 2
= (3^
س)2 – 3 ^س × 3 + 2= (5)2 – 5 × 3 + 2
= 25 – 15 + 2 = 12

مع تمنياتي لكم :بــالــتــوفـيـق والــنــجــاح الـــبـــاهــــــــــر